Hiện Trạng và Giải Pháp Xử Lý Nước Thải Chăn Nuôi Heo Tại Việt Nam
Hiện nay, Chăn nuôi tại Việt Nam đang có xu hướng dịch chuyển từ quy mô nông hộ sang chăn nuôi tập trung và thâm canh với quy mô lớn. Tuy nhiên, cùng với xu hướng này, vấn đề ô nhiễm môi trường (ÔNMT) do chưa được xử lý nước thải chăn nuôi tại các vùng nông thôn ngày càng trở nên nghiêm trọng. Có những chuyên gia nông nghiệp cho rằng nguyên nhân chính gây ra ONMT là do chăn nuôi nhỏ lẻ không kiểm soát được việc xả thải ra môi trường. Tuy nhiên, thông qua việc thực tế khảo sát tại Việt Nam, đã được phát hiện rằng ngay cả trong chăn nuôi quy mô trang trại và thâm canh, mặc dù đã áp dụng các biện pháp xử lý nước thải chăn nuôi, vẫn gây ra tình trạng ÔNMT nghiêm trọng do sự thiếu sót trong công tác quản lý môi trường và áp dụng công nghệ chưa đúng mực.
Hiện trạng chăn nuôi heo tại Việt Nam
Hiện nay, chăn nuôi heo là một trong những ngành phát triển nhanh nhất của sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam. Trong những năm qua, hoạt động chăn nuôi heo tại nước ta đã có sự thay đổi nhanh chóng. Số lượng vật nuôi đang trên đà tăng lên trong khi số hộ chăn nuôi giảm xuống. Chăn nuôi heo tại các trang trại chăn nuôi lớn thường tạo ra nhiều chất thải hơn so với khả năng tái chế các chất thải đó. Điều này dẫn đến có những thiếu sót trong công tác xử lý nước thải chăn nuôi trước khi xả vào môi trường, nó gây ra những mức độ ô nhiễm khác nhau đối với đất, không khí và nước, đồng thời gây ra một tác động tiêu cực đối với đời sống người dân, đặc biệt là trong hoặc gần những khu vực chăn nuôi quy mô lớn.
Ô nhiễm môi trường là mầm mống gây ra nhiều căn bệnh, và gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người và môi trường sống xung quanh. Do đó việc xử lý nước thải chăn nuôi trước khi xả thải có vai trò rất quan trọng và cấp thiết. Chất thải chăn nuôi nói chung và chất thải chăn nuôi heo nói riêng có tác động đến môi trường và sức khỏe con người trên nhiều phương diện như gây ô nhiễm nguồn nước mặt, nguồn nước dưới dất, môi trường không khí, môi trường đất và các sản phẩm nông nghiệp. Đây chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra nhiều căn bệnh về tiêu hóa, hô hấp, do trong chất thải chứa nhiều vi sinh vật gây bệnh, trứng giun…. Các chất thải chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường do vi sinh vật là đặc biệt nguy hiểm, vì nó sẽ làm phát sinh các loại dịch bệnh như bệnh tiêu chảy cấp, dịch tả, các bệnh về đường tiêu hóa,… có thể lây lan nhanh chóng và nó còn cướp đi sinh mạng của vật nuôi cũng như con người.
Ở nhiều nơi, nhất là những vùng nông thôn, vì nhiều lý do nên khó có thể đáp ứng quy định xả thải, nên việc áp dụng các biện pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo ở các trang trại vẫn còn mang tính đối phó. Vẫn còn tư tưởng ưu tiên phát triển kinh tế, giảm nhẹ yếu tố môi trường nên việc quản lý và xử lý môi trường chăn nuôi còn mang nặng tính hình thức. Có thể nói, hiện trạng quản lý môi trường chăn nuôi heo hiện nay đang còn nhiều bất cập về quản lý, hạn chế về công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi ở quy mô trang trại, thiếu sự quan tâm của các cấp chính quyền sự đầu tư nghiên cứu tìm kiếm các công nghệ phù hợp, giúp vừa xử lý môi trường chăn nuôi lại vừa mang lại thu nhập, tạo động lực cho người dân áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường.
Đặc điểm của chất thải chăn nuôi heo
- Chất thải chăn nuôi heo là hỗn hợp bao gồm phân, thức ăn thừa, nước tiểu, nước rửa chuồng trại… Đây là loại chất thải đặc trưng, biến động rất lớn và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy mô chăn nuôi, giống, độ tuổi vật nuôi, chế độ ăn uống, nhiệt độ, độ ẩm trong chuồng, cách vệ sinh chuồng trại… Lượng phân thải ra hàng ngày bằng 6 – 8% trọng lượng heo giống.
- Với đặc thù giàu các nguyên tố dinh dưỡng (N, P) của chất thải chăn nuôi heo và giàu hợp chất hydrocarbon của rác thải sinh hoạt hữu cơ, việc kết hợp xử lý hai loại chất thải này trong một quá trình đồng phân huỷ kỵ khí hứa hẹn những kết quả triển vọng. Trong phân gia súc có tỷ lệ N, P, K rất cao tùy theo khẩu phần ăn mà tỷ lệ nước chiếm từ 56 – 83%, chất hữu cơ từ 4 – 26,2%, nitơ 0,32 – 1,6%, phosphate 0,25 – 1,4%, kali 0,15 – 0,95%, canxi 0,09 – 0,34%. Trong phân có chứa nhiều loại vi trùng, virus và ấu trùng giun sán. Về vi trùng họ Enterobacteria chiếm đa số với các genus điển hình như: E.Coli, Samonella, Shigella, Proteus, Klebsiella, Arizona… Trong một kilogam phân tươi có 2100 – 5000 trứng giun sán gồm: Scaris suum, Oesophagostomum, Trichocephalus… Mỗi loại mầm bệnh có giá trị sinh thái riêng, điều kiện thuận lợi cho mỗi loài tồn tại và gây bệnh phụ thuộc vào lượng mưa, nhiệt độ, ánh sáng, kết cấu độ ẩm của đất và môi trường xung quanh.
- Trong các khu trang trại chăn nuôi lợn việc dọn dẹp phân chuồng bằng nước được sử dụng rộng rãi tạo ra một khối lượng nước thải khá lớn. Trong nước thải hợp chất hữu cơ chiếm 70 – 80% gồm cellulose, protid, acid amine, chất béo, hydrate carbon và các dẫn xuất của chúng có trong phân và thức ăn thừa. Hầu hết các chất hữu cơ dễ phân hủy, các chất vô cơ chiếm 20 – 30% gồm cát, đất, muối, urê, amoniac, muối, chloride, sulfate… Các hợp chất hóa học trong phân và nước thải dễ dàng bị phân hủy, đặc trưng ô nhiễm được thể hiện cụ thể trong Bảng 1.
Thông số | Đơn vị | Giá trị đặc trưng | QCVN 40:2011/BTNMT | |
A | B | |||
pH | – | 7,1 – 8,2 | 6 – 9 | 5,5 – 9 |
BOD5 (20 oC) | mg/L | 1.650 – 3.300 | 30 | 50 |
COD | mg/L | 2.500 – 5.000 | 75 | 150 |
Tổng chất rắn lơ lửng | mg/L | 1.800 – 3.200 | 50 | 100 |
Tổng Nitơ | mg/L | 520 – 620 | 20 | 40 |
Tổng Phospho | mg/L | 14,3 – 64 | 4 | 6 |
Tổng Coliforms | MPN/100mL | 106 – 109 | 3.000 | 5.000 |
Bảng 1. Tính chất nước thải trang trại chăn nuôi heo
Các phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo hiện nay
Với tình hình phát triển chăn nuôi như hiện tại, để xử lý nước thải chăn nuôi hiệu quả trước khi xả ra môi trường, đã có nhiều biện pháp được triển khai và ứng dụng rộng rãi. Một số phương pháp phổ biến như sau:
- Phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi bằng cơ học
- Phương pháp xử lý hóa lý
- Phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi bằng sinh học
- Phương pháp xử lý hiếu khí
- Phương pháp xử lý kị khí
- Xử lý nước thải chăn nuôi bằng phương pháp Thủy phân
Một số sản phẩm xử lý nước thải chăn nuôi heo hiệu quả
- Đối với các bể xử lý hóa lý: dùng các hóa chất hỗ trợ keo tụ, tạo bông như PAC, polymer cation/anion,…
- Đối với bể sinh học: dùng các hóa chất bổ dung dinh dưỡng cho vi sinh như đường dextrose, mật rỉ đường, mật rỉ đường không màu, methanol,…
- Đối với bể khử trùng: dùng hóa chất chlorine là lựa chọn hàng đầu. Một số sản phẩm Tín Thành cung cấp, bao gồm Chlorine cá heo (Trung Quốc), Chlorine Chloronics (Ấn Độ), Chlorine Niclon (Nhật Bản).
- Ngoài ra, các hóa chất khác như xút 98%, Soda Ash Light, Javel 10%,… đều được ứng dụng và xử lý nước thải chăn nuôi một cách hiệu quả.
- Mọi thắc mắc các vấn đề liên quan đến hóa chất xử lý nước hãy liên hệ ngay với TÍN THÀNH để được tư vấn tận tình nhất!
Trên đây là những “HIỆN TRẠNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP XỬ LÝ NƯỚC THẢI CHĂN NUÔI HEO TẠI VIỆT NAM”. Mọi thắc mắc các vấn đề liên quan đến xử lý nước thải, thiết bị, hóa chất về môi trường hãy liên hệ ngay với TÍN THÀNH để được tư vấn tận tình nhất!
Đọc thêm
