Trong một hệ thống xử lý nước thải, để nguồn nước đầu ra đạt yêu cầu của các quy chuẩn kỹ thuật thì không thể thiếu sự hiện diện của các cụm bể xử lý. Các cụm xử lý bao gồm giai đoạn xử lý sơ bộ, giai đoạn xử lý sơ cấp, thứ cấp, giai đoạn lắng thứ cấp và khử trùng. Mỗi cụm bể đều có vai trò riêng và tầm quan trọng như nhau, mỗi cụm làm tốt nhiệm vụ của mình sẽ góp phần nâng cao hiệu quả xử lý nước thải. Ngược lại sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến các công đoạn xử lý liên quan. Cùng tìm hiểu tầm quan trọng của cụm xử lý sơ bộ và các giải pháp cho xử lý sơ bộ thông qua bài viết sau đây!
Ở bất kỳ hệ thống xử lý nước thải nào, bước đầu tiên không thể thiếu sau khi thu gom chính là xử lý sơ bộ, bao gồm các quá trình phân tách, loại bỏ những chất thải có kích thước lớn (cát, sỏi, lá cây, rác,…), đảm bảo an toàn, hiệu quả cho quá trình xử lý và bảo vệ các thiết bị tránh khỏi hư hỏng hay bào mòn.
Phương pháp xử lý sơ bộ là một hình thức xử lý bằng cách lưu giữ nước thải tạm thời chứa trong bể tĩnh, tại đây các chất rắn nặng sẽ được để lắng xuống đáy trong khi dầu, mỡ và các vật chất nhẹ hơn sẽ nổi lên bề mặt. Bùn lắng và các vật liệu nổi được loại bỏ và các chất lỏng còn lại được chuyển sang các cụm xử lý thứ cấp.
Các bể xử lý sơ bộ và giải pháp cho từng bể xử lý sơ bộ
Xử lý sơ bộ là bước đầu tiên, xử lý đơn giản và nhanh chóng qua hai bể thông dụng nhất: bể tách mỡ và bể điều hòa.
1. Bể tách mỡ
Đối với bể tách mỡ, đây là một bộ phận được ứng dụng cho việc loại bỏ một phần hay toàn bộ dầu, mỡ và chất béo trong nước thải, đặc biệt quan trọng trong các hệ thống xử lý nước thải thực phẩm, thủy sản hay tại trạm nước thải của nhà hàng.
Việc tách lớp mỡ trong nước thải giúp quá trình kết động của mỡ hay là tình trạng kết dính của các chất hữu cơ bị ngăn cản. Chính vì vậy, mà các hệ thống ống thoát nước và đường ống dẫn nước sẽ hạn chế xảy ra tình trạng tắc nghẽn.
Nhờ tách lớp dầu/mỡ mà vào các quy trình xử lý nước thải phía sau cũng được diễn ra thuận lợi hơn. Nguyên nhân là do một chất hữu cơ khó xử lý như mỡ động vật đã được tách ra khỏi hệ thống xử lý này. Từ đó, việc xử lý nước thải sẽ triệt để hơn, đảm bảo được chất lượng nước đầu ra của nước thải sau xử lý.
Nguyên lý hoạt động:
Chức năng của bể tách dầu mỡ dựa trên nguyên lý trọng lực: Do sự khác biệt về mật độ của nước, dầu mỡ và các hạt bụi bẩn (bùn) nên các vật liệu khác nhau trong bể tách sẽ tự động tách ra.
Nước thải bị ô nhiễm được dẫn vào thiết bị tách dầu mỡ, nơi nó bị làm chậm lại bằng một tấm làm lệch hướng.
Trong bể dòng chảy chậm, các chất nặng hơn nước chìm xuống đáy và lắng trong bẫy bùn.
Mỡ và dầu nổi lên trên cùng và tạo thành một lớp dầu mỡ được giữ lại giữa đầu vào và đầu ra.
Giải pháp cho bể tách mỡ:
Dùng các thiết bị với hình thức xử lý cơ học để mang lại hiệu quả xử lý tốt nhất. Một vài thiết bị quan trọng trong bể tách mỡ bao gồm tấm chắn tách mỡ và máng thu nước, thiết bị lược rác tinh, máng chứa rác,… Ngoài ra có thể bổ sinh vi sinh để mang lại hiệu quả xử lý cao hơn.
2. Bể điều hòa
Sau khi loại bỏ một lượng lớn rác, nước thải sẽ được chuyển sang bể điều hòa để ổn định lượng nước và chuẩn bị chuyển sang các công đoạn tiếp theo. Bể điều hòa được thiết kế hệ thống thổi khí hoặc khuấy trộn. Thiết bị này được lắp đặt nhằm làm xáo động dòng chảy, oxy hóa các chất hữu cơ và đặc biệt là tránh sự phát triển của vi khuẩn yếm khí. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa việc tạo ra mùi khó chịu.
Quá trình cô đặc bùn và khử nước thường yêu cầu xử lý trước để hỗ trợ tách nước khỏi chất thải rắn. Quá trình tiền xử lý này được gọi là điều hòa, có dạng điều hòa hóa học, bằng cách cho chất keo tụ vô cơ (chẳng hạn như sắt hoặc nhôm) hoặc chất keo tụ hữu cơ (hoặc polymer), hoặc điều hòa nhiệt bằng cách làm nóng bùn trong các điều kiện được kiểm soát.
Điều hòa hóa học được thiết kế để kết hợp các hạt bùn nhỏ (1−10 µm) để tạo ra những hạt lớn hơn và nhằm giảm hàm lượng chất keo (phạm vi kích thước hạt/đại phân tử dưới 0,1 µm) của vật chất dạng hạt. Điều này sau đó làm tăng cả tốc độ lắng của hạt và độ thấm của chất rắn được hình thành từ các hạt.
Giải pháp cho bể điều hòa:
Có thể bổ sung các hóa chất keo tụ như PAC, polymer cho bể điều hòa nhằm tăng hiệu quả của quá trình xử lý hóa lý tiếp theo. Bên cạnh đó, bể điều hòa chủ yếu diễn ra hoạt động xáo trộn nên các thiết bị thổi khí là không thể thiếu. Máy thổi khí, đĩa phân phối khí, phao công tắc, bơm chìm, van,… là những thiết bị điển hình, được thể hiện qua Hình 2.
Tóm lại, xử lý sơ bộ là bước quan trọng đầu tiên trong quá trình xử lý nước thải, góp phần hỗ trợ các quá trình xử lý sau mang lại hiệu quả tốt nhất. Mọi thắc mắc các vấn đề liên quan đến hóa chất và thiết bị môi trường hãy liên hệ ngay với TÍN THÀNH để được tư vấn tận tình nhất!